Xe máy là phương tiện di chuyển chính của rất nhiều người tại Việt Nam. Để xe luôn vận hành êm ái, tiết kiệm xăng và an toàn, việc bảo dưỡng định kỳ và thay thế phụ tùng đúng thời điểm là điều cực kỳ quan trọng.
Nhiều người có thói quen chỉ sửa xe khi có vấn đề. Tuy nhiên, cách sử dụng đó dễ khiến xe xuống cấp nhanh, tiêu hao nhiên liệu nhiều hơn và còn tiềm ẩn nguy hiểm trong quá trình vận hành. Vì vậy, bạn cần nắm rõ các bộ phận nào trên xe nên được thay định kỳ, để chủ động chăm sóc xe tốt hơn.
Mục lục
Nhớt máy là “máu” của động cơ. Nếu không thay đúng thời gian, động cơ sẽ nóng máy, yếu và nhanh hỏng.
- Xe chạy bình thường nên thay sau 1000 – 1500 km
- Nếu xe đi đường ngắn, thường kẹt xe thì nên thay sớm hơn, khoảng 700 – 1000 km
Dùng nhớt chất lượng sẽ giúp xe chạy mượt, ít hao xăng, giảm tiếng ồn. Nên chọn loại nhớt chính hãng hoặc bán tổng hợp phù hợp với loại xe.
Ngoài nhớt máy, xe tay ga còn có nhớt láp (nhớt hộp số). Đây là dầu bôi trơn cho bánh răng truyền động từ máy đến bánh sau.
- Thời gian thay: 1500 – 2000 km/lần
- Nếu không thay đúng kỳ, bánh răng sẽ mài mòn, kêu "rẹt rẹt", thậm chí gãy láp.
Nhiều người đi xe ga lâu năm mà không biết đến nhớt láp. Đây là sai lầm lớn khiến xe hao xăng và giảm độ bền truyền động.
Bố thắng (má phanh) là bộ phận ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn khi vận hành. Nếu bố mòn mà không thay, phanh sẽ không ăn, dễ trượt bánh khi cần thắng gấp.
- Thay sau mỗi 8000 – 12000 km tùy điều kiện sử dụng
- Nếu thường xuyên đi đường dốc, phanh nhiều thì cần thay sớm hơn
Dấu hiệu nhận biết bố thắng mòn là thắng không ăn, kêu két két, hoặc phải bóp/phanh sâu hơn mới có hiệu lực.
Lốp xe tiếp xúc trực tiếp với mặt đường, quyết định độ bám đường và khả năng kiểm soát xe. Lốp quá mòn, chai cứng hoặc nứt có thể gây nổ lốp hoặc trượt bánh rất nguy hiểm.
- Tuổi thọ trung bình: 15000 – 20000 km hoặc 3 – 4 năm
- Kiểm tra thường xuyên để đảm bảo lốp không bị mòn quá vạch chỉ thị
Cũng đừng quên kiểm tra áp suất lốp, vì lốp non sẽ gây hao xăng và nóng máy nhanh hơn.
Bugi là bộ phận đánh lửa, giúp xe nổ máy và vận hành ổn định. Nếu bugi yếu, xe sẽ khó nổ, hụt ga, hao xăng và ì máy.
- Thay bugi mỗi 8000 – 10000 km
- Dùng bugi chất lượng giúp xe khởi động dễ, bốc và tiết kiệm nhiên liệu
Dấu hiệu bugi cần thay: xe khó nổ buổi sáng, chạy bị giật, đề hoài không lên, hoặc có tiếng nổ "phụp phụp" bất thường.
Lọc gió giúp lọc bụi bẩn trước khi không khí vào buồng đốt. Nếu lọc gió quá bẩn, xe sẽ hao xăng, yếu máy và không nổ đều.
- Vệ sinh lọc gió mỗi 3000 – 4000 km
- Thay lọc gió mỗi 8000 – 10000 km (với loại giấy) hoặc 10000 – 15000 km (với loại mút xốp)
Khi vệ sinh, nên dùng khí nén hoặc thay mới tùy mức độ bám bụi.
Dây curoa truyền động từ nồi trước ra bánh sau trên xe tay ga. Nếu bị mòn, rách hoặc trượt, xe sẽ bị giật, rung và có thể đứt bất ngờ khi đang chạy.
- Thay dây curoa mỗi 15000 – 20000 km
- Kiểm tra định kỳ tại các lần bảo dưỡng nồi xe
Đừng để đến khi xe bị giật, rung mạnh rồi mới thay, lúc đó đã ảnh hưởng đến nồi, bi nồi và các chi tiết khác.
Ắc quy cấp nguồn điện cho xe: đề máy, xi nhan, đèn, còi... Ắc quy yếu thì xe đề không nổ, đèn mờ, còi nhỏ, xi nhan chớp yếu.
- Tuổi thọ ắc quy khô khoảng 2 – 3 năm
- Kiểm tra nếu thấy đề yếu, nên thay sớm để tránh chết máy giữa đường
Nếu bạn dùng xe ga hoặc xe có nhiều thiết bị điện, càng nên để ý đến tình trạng ắc quy.
Các loại dây này thường không có thời gian thay cụ thể nhưng nên kiểm tra định kỳ vì rất dễ bị khô, mòn hoặc đứt đột ngột.
- Nếu thấy bóp cứng, kêu lạo xạo, cần kiểm tra và tra mỡ
- Thay mới nếu thấy dây bị mòn, sờn, nứt
Với xe côn tay, dây côn trơn và nhạy sẽ giúp sang số mượt hơn và không bị trượt côn.
Một số dòng xe ga cao cấp hoặc xe côn tay thể thao có sử dụng két nước. Nước làm mát giúp giữ nhiệt độ máy ổn định, tránh hiện tượng sôi nước, bó máy.
Kiểm tra và châm thêm sau mỗi 4000 – 5000 km
Thay mới hoàn toàn sau 10000 km hoặc 1 – 2 năm
Nếu thấy nước chuyển màu đục, giảm nhiều thì nên xả sạch và thay nước mới đúng loại.
Xe thắng đĩa (trước hoặc sau) sử dụng dầu phanh để truyền lực từ tay/phanh chân đến cùm thắng. Dầu phanh bị cũ sẽ mất độ đàn hồi, gây “mềm phanh”, mất an toàn.
- Thay mỗi 1 – 2 năm/lần
- Kiểm tra màu dầu phanh – nếu đổi sang màu đen hoặc đục thì nên thay sớm
Nên dùng đúng loại dầu DOT3 hoặc DOT4 theo khuyến cáo của nhà sản xuất.
Việc thay phụ tùng định kỳ không chỉ giúp xe vận hành ổn định, tiết kiệm nhiên liệu, mà còn giảm thiểu rủi ro tai nạn và chi phí sửa chữa về lâu dài. Nếu bạn không có thời gian tự kiểm tra, hãy mang xe đến XEMAY365 hoặc các cửa hàng uy tín để được kiểm tra miễn phí và tư vấn thay thế đúng thời điểm.